قند (شکر) شیرین است اما مصرف بیشازحد قند می‌تواند کام شما را تلخ کند و سلامتی شما را به خطر بیندازد. مواد غذایی کامل مانند میوه‌ها، سبزیجات، لبنیات و غلات دارای قندهای طبیعی هستند که بدن شما آنها را به‌آرامی هضم می‌کند تا سلول‌های‌تان انرژی یکنواختی دریافت کنند. از سوی دیگر در نوشیدنی‌ها و غذاهای بسته‌بندی‌شده، قندهای افزوده وجود دارد اما بدن شما به هیچ نوع قند افزوده‌ای نیاز ندارد. در این مقاله به بیان آسیب‌های ناشی از مصرف بیشازحد قند می‌پردازیم.
چه مقدار قند، بیشازحد است؟
انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند که زنان بیش از ۶ قاشق چای‌خوری (۲۵ گرم) قند افزوده و مردان بیش از ۹ قاشق چای‌خوری (۳۶ گرم) قند افزوده در روز مصرف نکنند. اما یک فرد آمریکایی معمولی، خیلی بیشتر از این مقدار قند افزوده دریافت می‌کند: ۲۲ قاشق چای‌خوری در روز (۸۸ گرم). زیاده‌روی در مصرف قند افزوده، کار آسانی است. فقط یک قوطی نوشابه معمولی ۳۴۰ گرمی، ۱۰ قاشق چای‌خوری قند دارد ــ آن هم بدون هیچ‌گونه فواید تغذیه‌ای برای بدن شما.
آسیب شماره ۱: افزایش وزن
نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر، یک منبع بزرگ از قندهای افزوده هستند. اگر شما هر روز یک قوطی نوشابه بنوشید و کالری‌های حاصل از آن را به طریقی نسوزانید، در عرض ۳ سال حدود ۷٫۵ کیلوگرم به وزن‌تان اضافه خواهد شد. افزایش بیشازحد وزن می‌تواند به مشکلاتی مانند دیابت و برخی سرطان‌ها منجر شود.
آسیب شماره ۲: بیماری قلبی
بیماری قلبی هم از آسیب‌های ناشی از مصرف بیشازحد قند است؟ بله. از هر ۱۰ آمریکایی، ۱ نفر یک‌چهارم یا بیشتر از یک‌چهارم کالری‌های روزانه‌اش را از قندهای افزوده دریافت می‌کند. اگر شما هم این مقدار قند افزوده مصرف می‌کنید، باید بدانید که بر اساس مطالعات انجام شده احتمال مرگ شما به‌خاطر بیماری قلبی، بیش از ۲ برابر فردی است که نصف این مقدار قند مصرف می‌کند. علت آن مشخص نیست اما ممکن است به این خاطر باشد که قند اضافه، فشار خون شما را بالا میبرد یا چربی بیشتری به درون جریان خون‌تان آزاد می‌کند. هردوی اینها می‌توانند به حمله قلبی و سکته مغزی منجر شوند.
آسیب شماره ۳: دیابت
نوشیدنی‌های شیرین می‌توانند احتمال ابتلای شما به دیابت نوع ۲ را افزایش دهند. علتش می‌تواند این باشد که وقتی قند در خون شما باقی می‌ماند، بدن‌تان با تولید مقدار کمتری هورمون انسولین عکس‌العمل نشان می‌دهد؛ انسولین، غذای مصرفی شما را به انرژی تبدیل می‌کند. یا اینکه انسولین وظیفه‌اش را به خوبی انجام نمی‌دهد. اگر اضافه‌وزن دارید، باید بدانید که کاهش وزن حتی به میزان ۵ تا ۷٫۵ کیلوگرم می‌تواند به شما کمک کند قند خون‌تان را کنترل کنید.
آسیب شماره ۴: فشارخون بالا
معمولا نمک را عامل بروز فشار خون بالا می‌دانند اما برخی محققان معتقدند که ممکن است یک کریستال سفید دیگر به نام شکر (قند)، علت خطرناک‌تری باشد. آنها معتقدند که قند با افزایش بیشازحد سطوح انسولین خون باعث بالارفتن فشارخون می‌شود. این امر می‌تواند از نرمی و انعطاف‌پذیری رگ‌های خونی شما بکاهد و باعث شود کلیه‌های‌تان، آب و سدیم را در خود نگه دارند.
آسیب شماره ۵: کلسترول بالا
رژیم‌های غذایی قنددار برای قلب شما مضرند؛ فرقی هم نمی‌کند که وزن‌تان چقدر باشد. آنها می‌توانند:
· کلسترول بد (LDL) را افزایش و کلسترول نوع خوب (HDL) را کاهش دهند.
· تری‌گلیسیریدها (چربی‌های خون) شما را افزایش داده و در کار آنزیمی که آنها را تجزیه می کند اختلال ایجاد کنند.
آسیب شماره ۶: بیماری کبد
اکثر غذاهای بسته‌بندی‌شده، تنقلات و نوشیدنی‌ها با فروکتوز ــ یک نوع قند ساده که در میوه‌ها و سبزیجاتی مانند ذرت وجود دارد ــ شیرین می‌شوند. کبد شما آن را به چربی تبدیل می‌کند. اگر شما به‌طور منظم فروکتوز وارد بدن‌تان کنید، ذرات کوچک چربی در کبد شما جمع می‌شوند. این وضعیت، بیماری کبد چرب غیرالکلی نامیده می‌شود. تغییرات رژیمی زودهنگام می‌تواند پیشرفت بیماری را معکوس کنند اما به مرور زمان، تورم و زخم ممکن است به کبدتان صدمه بزند.
آسیب شماره ۷: پوسیدگی دندان
می‌دانید که قند باعث پوسیده شدن دندان‌های‌تان می‌شود، اما چگونه؟ قند، باکتری‌های موجود در دهان شما را تغذیه می‌کند و اسیدی به‌جای می‌گذارد که مینای دندان شما را ازبین میبرد. نوشیدنی‌های شیرین، میوه‌های خشک، آب‌نبات و شکلات، مجرمان اصلی هستند. آب‌نبات‌های ترش، جزء بدترین تنقلاتی هستند که باعث پوسیدگی دندان می‌شوند. آنها تقریبا به اندازه اسید باطری، اسیدی هستند. اگر چیزهای ترش می‌خورید، بعد از آن دهان‌تان را با آب بشویید یا برای خنثی کردن اسید آنها مقداری شیر بنوشید.
آسیب شماره ۸: خواب بی‌کیفیت
مصرف بیشازحد قند در طول روز می‌تواند سطوح گلوکز خون شما را بهم بریزد و باعث افزایش و کاهش ناگهانی انرژی شود. شما ممکن است به‌سختی بتوانید در محل کارتان بیدار بمانید یا اینکه سر کلاس خواب‌تان ببرد. یک کاسه بستنی یا چند عدد کلوچه به هنگام ظهر می‌تواند قند زیادی وارد بدن‌تان کند که باعث بی‌خوابی شما در طول شب شود؛ همچنین می‌تواند مدت زمانی که در خواب عمیق هستید را کوتاه کند. بنابراین در هنگام بیدارشدن در صبح، احساس سرزندگی و نشاط نخواهید کرد.
آسیب شماره ۹: مشکلات خُلقی
افسرده و غمگین هستید؟ ممکن است بخشی از مشکل شما به‌خاطر علاقه شدیدتان به شیرینی باشد. چندین مطالعه، مصرف قند را با مشکلات سلامت روانی مرتبط دانسته‌اند. یکی از آخرین مطالعات نشان داد که احتمال تشخیص اضطراب یا افسردگی در مردانی که بیش از ۶۶ گرم قند در روز مصرف می‌کنند ــ تقریبا ۲ برابر مقدار توصیه‌شده ــ ۲۳ درصد بیشتر از آنهایی است که روزانه ۴۰ گرم یا کمتر از ۴۰ گرم قند مصرف می‌کنند. مصرف بیشازحد قند می‌تواند از طریق ایجاد تورم یا التهاب در مغز شما که در افراد افسرده شایع‌تر است، باعث افسردگی شود.
آسیب شماره ۱۰: نقرس
شاید بدانید که مصرف بیشازحد گوشت قرمز، می‌تواند باعث ابتلا به این آرتروز دردناک شود. همین مسئله در مورد فروکتوز نیز صدق می‌کند. وقتی بدن شما فروکتوز را تجزیه می‌کند، ماده شیمیایی به نام پورین‌ها آزاد می‌شود. این ماده می‌تواند باعث تجمع اسید اوریک در خون شما شود که به نوبه خود به تشکیل کریستال‌های سخت در انگشت بزرگ پا، زانوها و سایر مفاصل منجر می‌شود.
آسیب شماره ۱۱: سنگ کلیه
یکی دیگر از آسیب‌های ناشی از مصرف بیشازحد قند، سنگ کلیه است. سنگ کلیه وقتی تشکیل می‌شود که مواد شیمیایی موجود در ادرار شما به کریستال‌های جامد تبدیل می‌گردند. بدن شما برخی از سنگ‌های کلیه را بدون درد زیاد، دفع می‌کند اما بقیه آنها می‌توانند در کلیه‌ها یا بخش دیگری از مجاری ادراری گیر کنند و باعث مسدود شدن جریان ادرار شوند. فروکتوز بیشازحد ــ از قند و شکر معمولی، شربت ذرت با فروکتوز بالا یا غذاهای فرآوری‌شده ــ احتمال ابتلای شما به سنگ کلیه را افزایش می‌دهد.
آسیب شماره ۱۲: پیری
نوشیدنی‌های شیرین می‌توانند سن بیولوژیکی شما را چند سال بالا ببرند. یک DNA به نام تلومرز، انتهای کروموزوم‌های شما را می‌پوشاند تا از آنها در برابر آسیب محافظت کند. هرچه طول آن بیشتر باشد، بهتر است. تلومرزهای کوتاه‌شده ممکن است با بیماری‌های ناشی از افزایش سن مانند دیابت، مرتبط باشند. بر اساس مطالعات انجام شده افرادی که در روز حدود نیم لیتر نوشابه می‌نوشند، تلومرزهای کوتاه‌تری دارند. محققان تخمین می‌زنند که این مانند اضافه کردن بیش از ۴ سال به سن سلول‌های شماست.
منبع: www.webmd.com
