گزارش بتادارو، داروخانه اینترنتی تبریز، درباره سرگیجه صبحگاهی به مسئله‌ای نگران‌کننده اشاره می‌کند. این نوع سرگیجه، که معمولا در زمان بیدار شدن از خواب رخ می‌دهد، میتواند به دلیل عوامل متعددی از جمله کم‌آبی بدن، عفونت‌های گوش، کاهش فشار خون و اثرات جانبی داروها رخ دهد. برای حل این مسئله، ابتدا باید علت اساسی سرگیجه را شناسایی کرده و سپس با استفاده از روش‌های ارائه شده در مقاله، تلاش کنیم تا از تکرار آن جلوگیری نماییم. اگر سرگیجه به صورت مداوم و به عنوان نمایانی از مشکلات زمینه‌ای در سلامتی فرد مطرح شود، مشاوره تخصصی و درمان مناسب توصیه می‌شود.
علت سرگیجه در خواب و بیداری چیست؟
مهمترین علت های سرگیجه هنگام بلند شدن از خواب عبارت اند از:
- کم آبی بدن
- فشار خون پائین
- قند خون پائین
- آماس گوش درونی
- داروهایی که قبل از خواب مصرف کرده اید
- قطع مکرر تنفس در طول خواب.
در ادامه هر یک از این علت هارا بررسی می کنیم. با ما همراه باشید.
کم‌آبی بدن
افرادی که در طول شب به کم‌آبی بدن دچار میشوند، ممکن است گاهی اوقات با سرگیجه از خواب برخیزند. سایر علائم کم‌آبی بدن عبارتند از:
- احساس تشنگی
- خستگی
- سردرد
- خشک شدن دهان و لب‌ها
دلایل کم‌آبی بدن در هنگام بیدار شدن از خواب عبارتند از:
- ننوشیدن مایعات کافی در طول روز
- خوابیدن در یک محیط گرم
- مصرف الکل بیش‌ازحد
- بیماری‌هایی که باعث استفراغ و اسهال میشوند
- مصرف داروهایی که باعث میشوند فرد بیشتر ادرار کند
- مصرف بیش‌ازحد نوشیدنی‌های کافئین دار که باعث میشوند شخص بیشتر ادرار کند
فشار خون پایین
هنگامی که یک فرد از وضعیت درازکش یا نشسته به حالت ایستاده درمی‌آید – مثلا در هنگام بلند شدن از تخت در صبح – ممکن است فشار خونش بهطور ناگهانی افت کند. این افت ناگهانی در فشار خون، هیپوتانسیون ارتواستاتیک یا وضعیتی نامیده می‌شود و میتواند علت سرگیجه صبحگاهی باشد.
علائم هیپوتانسیون وضعیتی عبارتند از:
- سرگیجه
- احساس سبکی سر
- تاری دید
- ضعف
- افتادن (سقوط)
گاهی اوقات فشار خون پایین میتواند نشانه بیماری دیگری مانند بیماری پارکینسون یا بیماری آدیسون باشد. استراحت مطلق طولانی‌مدت و برخی داروها مانند مسدودکننده‌های بتا نیز می‌توانند باعث فشار خون پایین شوند.
برای افرادی که هیپوتانسیون وضعیتی دارند، ایستادن یا پایین آمدن از تخت به‌آرامی و به‌تدریج میتواند به پیشگیری از سرگیجه یا ضعف کمک کند. پوشیدن جوراب‌های فشرده‌سازی در طول روز نیز ممکن است برای برخی از افراد مفید باشد.
اگر مصرف یک دارو باعث پایین آمدن فشار خون می‌شود، ممکن است پزشک دوز دارو را تغییر داده یا داروی دیگری را پیشنهاد کند. درمان هرگونه بیماری زمینه‌ای نیز میتواند به پیشگیری از علائم فشار خون پایین کمک کند.
قند خون پایین
سرگیجه در اول صبح میتواند نشانه قند خون پایین یا هیپوگلیسمی نیز باشد. قند خون پایین در افراد مبتلا به دیابت شایع‌تر از افراد دیگر است – خصوصا در آنهایی که انسولین مصرف می‌کنند.
دلایل قند خون پایین در افراد مبتلا به دیابت عبارتند از:
- مصرف بیش‌ازحد انسولین یا سایر داروهای دیابت
- حذف وعده‌های غذایی یا غذا خوردن بسیار کم
- فعالیت فیزیکی شدید
- مصرف الکل بیش‌ازحد
علائم قند خون پایین عبارتند از:
- تکان یا لرزش
- سردرد
- خستگی
- تاری دید
- اِشکال در تمرکز یا گیجی
- تعریق بیش‌ازحد
با این حال هر کسی میتواند به قند خون پایین دچار شود و ممکن است همیشه علت مشخصی برای این مسئله وجود نداشته باشد. افرادی که علائم قند خون پایین دارند، باید به پزشک مراجعه کنند.
لابیرنتیت (آماس گوش درونی)
یکی دیگر از علت های سرگیجه صبحگاهی لابیرنتیت است که عبارت است از یک عفونت ویروسی یا باکتریایی در گوش درونی که میتواند به سرگیجه منجر شود. این عفونت باعث التهاب ساختارهای ظریف گوش درونی یا لابیرنت می‌شود که نقش مهمی در حفظ تعادل فرد ایفا می‌کند. لابیرنتیت گاهی اوقات بلند شدن یا راست ایستادن را برای فرد دشوار می‌سازد؛ خصوصا در هنگام خارج شدن از تخت.
سایر علائم لابیرنتیت عبارتند از:
- درد گوش
- سردرد
- صدای وزوز یا زنگ زدن در گوش
- تاری دید یا دوبینی
- تهوع یا استفراغ
لابیرنتیت، بیشتر به علت یک عفونت ویروسی ایجاد می‌شود و اغلب اوقات پس از یک سرماخوردگی یا آنفولانزا اتفاق می‌افتد. درمان آن معمولا شامل استراحت و نوشیدن مقدار زیادی مایعات است.
برای افرادی که علائم شدیدتری دارند، پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش سرگیجه و حالت تهوع توصیه کند. اگر علت یک عفونت باکتریایی باشد، به احتمال زیاد یک آنتی‌بیوتیک نیز تجویز خواهد شد.
داروها
بعضی داروها می‌توانند باعث بروز سرگیجه در فرد شوند که این سرگیجه جزء عوارض جانبی‌شان است. این داروها عبارتند از برخی:
- آنتی‌بیوتیک‌ها
- دیورتیک‌ها
- داروهای ضددرد بر پایه اپیویید (مخدرها)
- داروهای ضدصرع
- داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
- داروهای ضدافسردگی
- داروهای ضد‌روان‌پریشی
- داروهای ضدرتروویروسی
اگر فردی حدس می‌زند که دارویی مصرفی‌اش مسبب سرگیجه صبحگاهی اوست، باید با پزشک مشورت کند. پزشک در این موارد دوز مصرف را تغییر داده یا یک درمان دیگر را توصیه می‌کند.
آپنه انسدادی خواب
آپنه انسدادی خواب (OSA) یک اختلال خواب است که گاهی اوقات می تواند علت سرگیجه صبحگاهی باشد. OSA هنگامی اتفاق می‌افتد که تنفس فرد در طول خواب بهطور مکرر قطع یا مسدود شود. این وقفه‌های تنفسی، خواب را مختل می‌کنند و می‌توانند بر سطوح اکسیژن در خون تاثیر بگذارند.
سایر علائم OSA عبارتند از:
- خروپف بلند و نفس‌نفس زدن در حین خواب
- افزایش تعداد دفعات دفع ادرار در طول شب
- خشکی دهان و سردرد در صبح
- اِشکال در تمرکز و حافظه
- خستگی بیش‌ازحد در طول روز
OSA در درازمدت میتواند خطر ابتلا به چند بیماری مزمن مانند مشکلات قلبی، دیابت و آسم را افزایش دهد.
افرادی که علائم OSA را تجربه می‌کنند، باید برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه نمایند. گزینه‌های درمانی برحسب علت زمینه‌ای OSA می توانند شامل ایجاد تغییرات در سبک زندگی، استفاده از دستگاه تنفسی در شب و جراحی باشد.
پیشگیری از سرگیجه
هیدراته نگه داشتن بدن به‌وسیله نوشیدن مقدار زیادی مایعات میتواند به پیشگیری از سرگیجه صبحگاهی کمک کند.
اِعمال برخی تغییرات در سبک زندگی نیز ممکن است به پیشگیری یا کاهش سرگیجه صبحگاهی کمک نماید. اینها عبارتند از:
- نوشیدن مقدار زیادی مایعات برای هیدراته ماندن
- ترک کردن سیگار
- کاهش مصرف الکل
- داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم
- اجتناب از مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار در شب
- داشتن خواب کافی
- انجام ورزش منظم
- کاهش و مدیریت استرس
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
افرادی که گاهی اوقات با سرگیجه از خواب بیدار میشوند، احتمالا به مراقبت پزشکی نیاز ندارند.با این حال کسانی که بهطور مرتب به سرگیجه صبحگاهی دچار میشوند، باید به پزشک مراجعه کنند. اگر سرگیجه شما با علائم مرتبط دیگری همراه است، حتما با یک پزشک مشورت کنید.
اگر سرگیجه به همراه درد قفسه سینه، ضربان قلب تند یا یک سردرد شدید اتفاق افتاد، فورا به پزشک مراجعه کنید.
همچنین سایت K Health در پاسخ به این سوال که «آیا سردردهای صبحگاهی خطرناک هستند؟»، می‌گوید:
سردردهای صبحگاهی شایع هستند و در بیشتر مواقع دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. با این حال، اگر متوجه می‌شوید که اغلب با سردرد از خواب بیدار می‌شوید، مهم است که به نوع دردی که احساس می‌کنید و اینکه آیا علائم عصبی همراه را تجربه می‌کنید، توجه کنید.
متن اصلی:
Morning headaches are common, and most of the time, there’s no reason for concern. However, if you find yourself frequently waking up with headaches, it’s important to pay attention to the type of pain you feel and if you’re experiencing any accompanying neurological symptoms.
خلاصه
اغلب افراد گاهی اوقات دچار سرگیجه میشوند و این معمولا نگران‌کننده نیست. با این حال داشتن سرگیجه مداوم در هنگام بیدار شدن از خواب ممکن است علامت یک بیماری زمینه‌ای باشد. علت سرگیجه صبحگاهی می تواند کم‌آبی بدن، عفونت‌های گوش، فشار خون پایین و عوارض جانبی برخی داروها باشد.
افرادی که دائما با سرگیجه از خواب بیدار میشوند یا در کنار سرگیجه‌شان علائم مرتبط دیگری نیز دارند، باید فورا به پزشک مراجعه کنند.
منبع: www.medicalnewstoday.com
شما پیج اینستا هم دارین؟
سلام آقای دکتر.
من صبح ها که از خواب بیدار می شم معمولا چند دقیقه ای سرگیجه دارم و حتما باید تا پایان سرگیجه بشینم تا خوب بشم و گرنه ممکنه حالم بدتر بشه. ممنون میشم برای درمان سرگیجه صبحگاهی راهنمایی کنید.
سرگیجه صبحگاهی علائم مختلفی دارد و ممکن است به دلایل مختلفی نظیر کاهش فشار خون، نقص در سیستم قلبی-عروقی، کمبود قند خون یا مشکلات گوش داخلی اتفاق بیافتد. تشخیص دقیق و درمان این مشکل به مشاوره پزشکی نیاز دارد.
این موضوع یکی از موضوعات موردعلاقه منه
من یکی از کاربران دائمی سایت شما هستم
چه زمانی باید نگران سرگیجه باشم؟
به طور کلی، در صورت بروز هر گونه سرگیجه یا سرگیجه مکرر، ناگهانی، شدید یا طولانی مدت و بدون دلیل به پزشک مراجعه کنید.